Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Ankara’da medya kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya gelerek gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, önemli mesajlar verdi. Gündemin en önemli konularından olan Gazze’yle ilgili Fidan, Batı’yı eleştirdi: “Bölgedeki güç dengeleri değişmeye başladıkça, politik tavırların da değişeceğine inanıyorum. Bu o bölgede ABD’nin ve İsrail’in en yakın arkadaşı olduğu var sayılan ülkeler için de geçerli. Şu anda alınan tavırlar, dostluktan ya da düşmanlıktan alınmıyor, çaresizlikten alınıyor. ABD’nin ya da bazı Batılı ülkelerin İsrail’e kayıtsız şartsız destek vermeleri ciddi bir sorun. Gazze’de yaşananlar, Batı’nın ve Avrupalıların bütün repütasyonlarını (saygınlıklarını), bütün biriktirdikleri krediyi bir anda kaybetmelerine yol açtı. İnsanlık nezdinde, özellikle bizim jenerasyonlar nezdinde tüm kredilerini harcamış oldular. Bunu geri kazanmaları kolay olmayacak. Ukrayna-Rusya meselesindeki tavırlarının tersine, Gazze konusunda bambaşka bir yerde durmaları, ikiyüzlülüğün tavan yaptığı yerdir.”
“Bu savaşın yayılması ciddi bir tehlike” uyarısında bulunan Fidan, “Biz bunu Batı ve Doğu toplumlarına da anlatıyoruz. Devletler gerektiği kadar sert tavır ve tedbir almazlarsa kamuoyları bu konudan tatmin olmazsa, kamuoyu çeşitli gerekçelerle bu meseleyi kendi eline almaya yönelebilir. Bu radikal örgütlere zemin hazırlar. Bu büyük bir risk” diye konuştu.
Bakan Fidan “İsrail, Lübnan’da Salih el-Aruri’ye suikast düzenledi. Bunu savaşın bölgeye yayılma eğilimi göstermesinin bir emaresi olarak yorumlayabilir miyiz?” şeklindeki soruya şöyle cevap verdi: “Ben İsraillilerin Lübnan’la savaşa girmemek için kendilerini zor tuttuğunu düşünüyorum. Ama hep söylüyorum. Bu yol çıkmaz sokaktır. Öyle bir şey olursa bu savaş tabii ki bitmez. Bir Hizbullah hedefini, Hizbullah yöneticisini vurmuyor ama Lübnan’a ben senin üstünde uçuyorum, takip ediyorum mesajını veriyor.”
Fidan geçtiğimiz günlerde İsrail casuslarına yönelik yapılan operasyonlarla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Bu çağda istihbarat giderek daha da önem kazanıyor. Milli İstihbarat Teşkilatında çok ciddi reformlar yapıldı. Suriye, Irak’ta bilinen yerler, dost unsurlarla yürütülen ve bize askeri maliyeti çok az olan çok önemli operasyonlar var. Tabii bunların hepsi basına yansımıyor, basına yansıyan kısmı belli yeteneklerin nasıl geliştiğini de gösteriyor. Şimdi teknoloji ayağına ciddi yatırım yapmak gerekiyor. İnsan ayağına ciddi yatırım yapmak gerekiyor. Yeni metotların inanılmaz şekilde geliştirilmesi gerekiyor. Türkiye bu alanda çok ilerleme kaydetti.”
Bakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın Türkiye ziyaretiyle ilgili şu bilgiyi verdi: “Blinken benim misafirim olarak Türkiye’ye gelecek. Şu anda planlanan o yani bir değişiklik olmazsa misafirimiz olarak geliyor.”
Türkiye’nin terörle mücadelede Erbil’le işbirliği içinde olduğunu vurgulayan Fidan, “Özellikle PKK konusunda bizim hassasiyetlerimizi paylaşıyorlar. Onlarla iş birliği konusunda her geçen gün daha da iyi bir noktaya gidiyoruz. Biliyorsunuz, PKK aynı zamanda Erbil yönetimini de hedef alır bir durumda. Şu anda PKK’nın Süleymaniye ile geliştirdiği bir ittifak var, KYB (Kürdistan Yurtseverler Birliği) ile. KYB ve PKK ittifakı, KDP (Kürdistan Demokratik Partisi) bloğuna olduğu gibi karşı. Süleymaniye ve PKK, bunlar Erbil yönetimine karşılar. Burada büyük bir sıkıntı var. PKK ve KYB ortaklığının bölgede etkinlik kuracağı bir denklemin olmaması için çalışmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
Fidan, 14 Mayıs 2023 seçimlerinden önce Esed rejimiyle Moskova’da yapılan dörtlü zirvenin ardından sürece ilişkin, “Her zaman çeşitli boyutlarda bir temas oluyor. Direkt oluyor, dolaylı oluyor. Daha farklı seviyelerde oluyor ama orada şu anda birinci öncelik yeni bir çatışma alanı çıkmaması, rejimle muhalifler arasında. Herkes pozisyonunu koruyor, daha doğrusu Astana Mutabakatı çerçevesinde çizdiğimiz bir resim var. Onun korunması önemli” diye konuştu.
Bakan Fidan, Irak’ın kuzeyindeki Pençe-Kilit Harekatı’nda şehit olan 12 askerin ardından Irak ile PKK’ya yönelik ortak adım atılmasına ilişkin olarak, Iraklı yetkililerle terör saldırısından önce de ortak güvenlik toplantısı yapıldığını, bu konuda iki devletin önemli yetkililerinin detaylı şekilde görüştüğünü ifade etti. Türkiye için önceliğin “bıkmadan usanmadan” PKK terör örgütü tehdidinin önemini anlatmak olduğuna işaret eden Fidan, “Biz kendimizde çok hakikat ve doğru olan bir şeyin karşı tarafta da aynı olduğunu varsayıyoruz. Aslında öyle olmuyor. Herkesin kendi dünyası ve öncelikleri var. Bağdat’taki PKK farkındalığı son 3 yılda, 4 yılda ortaya çıkartabildiğimiz bir şey açıkçası. Bu çok sistematik temaslarla, argümanlarla, ilişkilerle, işbirlikleriyle, desteklerle, şunlarla, bunlarla çok boyutlu götürülmüş bir konu” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin bu konuda iradesini ortaya koyduğunu vurgulayan Bakan Fidan, “Bizim oradaki varlığımızın tek sebebi PKK ile mücadele. Siz PKK ile mücadeleyi sahiplenirseniz bizim de o zaman bu kadar fazla telaş göstermemize sebep kalmaz” ifadelerini kullandı.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Avrupa’ya vizesiz seyahati konusunda 2024’te yeni bir gelişme olup olmayacağına ilişkin de Fidan, “Bu önemli bir konu, üzerinde çalışıyoruz. İlk etapta, vize sınırlamalarının yumuşatılmasına eğildik. Nitekim bazı uygulamalarda da bunun hayata geçmeye başladığını gördük. Yani iş adamları, öğrenciler vesaire, bu artık normale dönüyor.” ifadelerini kullandı. Fidan, kapsamlı bir vize liberalizasyonuna gidilmesi için ciddi şeylerin tartışılması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti: “Şu anda biz vize serbestliği ve Gümrük Birliği güncellenmesi olmak üzere iki konuda çalışıyoruz. Göç konusunda ciddi işbirliğimiz var. O önemli, bizim için de, onlar için de. Yapıcı bir süreç isteniyor. Ege’de gerginliğin azaltılması kapsamında Yunanistan’la yürüyen olumlu havayı da önemsiyoruz. Bu Avrupa, Avrupa Birliği üzerindeki baskıyı azaltıyor, gerginliği azaltıyor. Bunlar önemli başlıklar, bizim açımızdan bunların hepsini eş zamanlı götürmek önemli.”
Bakan Fidan, Kalkınma Yolu Projesi’yle ilgili son gelişmeleri de anlattı. Projede ilk etapta çıkan fizibilite çalışmaları olduğunu kaydeden Fidan, bu projenin oturmuş yapıların yapacağı bir iş olduğuna işaret etti. Fidan, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi tecrübesinin ve teknolojik altyapısının bu sistemlere bölgesel sistemlere öncülük edecek düzeyde olduğuna dikkati çekti.Bakan Fidan, Kalkınma Yolu Projesi’yle ilgili son gelişmeleri de anlattı. Projede ilk etapta çıkan fizibilite çalışmaları olduğunu kaydeden Fidan, bu projenin oturmuş yapıların yapacağı bir iş olduğuna işaret etti. Fidan, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi tecrübesinin ve teknolojik altyapısının bu sistemlere bölgesel sistemlere öncülük edecek düzeyde olduğuna dikkati çekti.
